UZLAŞTIRMA KURULU KARARLARI BAĞLAYICI MIDIR?
2002 ve 2003 yılı toplu görüşmelerini yürüten yetkili sendikalar ve bunların bağlı bulundukları konfederasyonlarla Hükümet arasında mutabakat metni imza edilemeyince Uzlaştırma Kuruluna başvurdular. Uzlaştırma Kuruluna başvuran yetkili konfederasyonlar, Kurulun 2002 yılında aldığı kararları kabul etmediler. 2003 Yılı ile kararlarını da kabul ettiklerine dair kuvvetli bir beyana rastlanmadığı gibi uzlaştırma kurulu kararını sosyal taraf olarak imzalamadılar. İşin iç yüzü böyle olmasına rağmen büyük bir pişkinlikle, Hükümetin Uzlaştırma Kurulu Kararlarına uymadığını söylediler. Hükümetin Uzlaştırma Kurulu Kararına uymadığı doğrudur. Ancak yetkili konfederasyonlarında Kurulun kararlarına uymadığı aynı şekilde doğrudur.
Kaldı ki 2002 yılında yapılan toplu görüşmelerde Uzlaştırma Kurulu kararını şöyle açıklamıştı. 2003 Yılı birinci altı aylık dönem için yüzde 15, ikinci altı aylık dönem için de yüzde 10 olmak üzere kümülatif yüzde 26,5 oranında artış öngörmüştü. Ayrıca 150 milyon lira civarında sosyal yardım zammı yapılması karar bağlandı. Bu karara Hükümet ve yetkili konfederasyonlar uymadı. Oysa yetkili konfederasyonlar bu karara uyduklarına dair kesin bir irade ortaya koyabilselerdi, Genel Seçim kararı almış bir Hükümetin Uzlaştırma Kurulu Kararını reddetme şansı olmayacaktı.
4688 sayılı Kanunun Uzlaştırma Kuruluna ilişkin 35 inci maddesi şöyledir:“Toplu görüşmenin tamamlanması için öngörülen süre içinde taraflar anlaşamazlarsa, taraflardan biri üç gün içinde Uzlaştırma Kurulunu toplantıya çağırabilir.Uzlaştırma Kurulu, Yüksek Hakem Kurulu Başkanının başkanlığında; Üniversitelerarası Kurul tarafından, fakültelerin çalışma ekonomisi, iş hukuku, idare hukuku ve kamu maliyesi bilim dallarından seçilecek birer üye olmak üzere dört öğretim üyesinden oluşur. Bu üyeler, siyasî partilerin merkez karar ve yürütme kurullarında görev alamazlar. Üyeler iki yıl için seçilirler. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilir. Kurulun sekretarya işleri Devlet Personel Başkanlığınca yürütülür.Uzlaştırma Kurulu, uyuşmazlık konularını inceler, gerektiğinde toplu görüşme taraflarının temsilcilerini dinler ve beş gün içinde kararını verir. Kararlar salt çoğunlukla alınır.Uzlaştırma Kurulunun kararına tarafların katılması durumunda, bu karar mutabakat metni olarak Bakanlar Kuruluna sunulur. Tarafların Uzlaştırma Kurulu kararına katılmaması durumunda anlaşma ve anlaşmazlık konularının tümü taraflarca imzalanan bir tutanakla belirtilerek Bakanlar Kuruluna sunulur.”
Görüldüğü gibi, Uzlaştırma Kurulu kararlarının bağlayıcı olabilmesi için, kararların taraflarca imzalanması gerekir. Başvuran taraf, eğer bir sendika veya konfederasyon ise, verilen kararı imzalaması gerekir. Sosyal taraf olarak sendika veya konfederasyonlar Kurul kararını onaylarsa, karar Bakanlar Kuruluna gider. Eğer Bakanlar Kurulu, sosyal tarafın imzaladığı Uzlaştırma Kurulu kararını onaylarsa, bu karar mutabakat metni haline gelir ve gereği üç ay içerisinde yerine getirilir.
Uzlaştırma kurulu kararların taraflarca onaylanmasında bir başka ayrıntı da, tarafların kararın tamamını değil, bazı kısımlarını kabul edebileceklerine ilişkindir. Bu takdirde de mutabık kalınan, yani üzerine anlaşılan hükümler üç ay içerisinde yürürlüğe girer.
Buna rağmen, toplu pazarlığa oturan yetkili sendikalar Hükümet ile anlaşamayınca, hem Uzlaştırma Kuruluna başvurdular, hem de Kurulun kararlarını kabul etmediler.
Yetkili sendikalar kamu görevlilerinin 4688 sayılı Kanun hükümlerini bilmedikleri zannederek hem kamu görevlilerini hem de kamuoyunu aldatmaya devam ettiler.